SSD یا HDD ؟

بازار لپ‌تاپ و ابزارهای قابل حمل الکترونیکی هر روز داغ‌تر می‌شود و مردم روز به روز اقبال بیشتری نسبت به این محصولات نشان می‌دهند و به ناچار باید بین SSD (درایو سالید استیت) و HDD (درایو هارد دیسک) که بخش ذخیره‌سازی آنها را تشکیل می‌دهند یکی را انتخاب نمایند. اما کدامیک از این دو بهتر است، SSD یا HHD؟

در واقع پاسخ مناسبی برای این سؤال وجود ندارد؛ هر خریدار نیازهای متفاوتی دارد و باید براساس میزان بودجه و البته نیازهای خود میان این دو یکی را انتخاب نمایند. با وجود آنکه قیمت SSDها طی ماه‌های اخیر روندی نزولی داشته است، باز هم خرید HDDها مقرون به صرفه‌تر است. با این حال اگر عملکرد و سرعت بالای بوت شدن نخستین ملاک شما برای خرید است و قیمت در درجه دوم اهمیت قرار دارد، توصیه می‌شود SSD را انتخاب نمایید. در اینجا بنا داریم مقایسه‌ای میان این دو انجام دهیم تا انتخاب را برای شما آسان‌تر نماییم.

SSD چیست؟
در این مقاله سعی ما بر آن است تا اطلاعات در سطع عمومی باشد و همگان بتوانند به سادگی آن را درک کنند. احتمالا قبلاً حداقل برای یک بار با این عبارت روبرو شده‌اید و متوجه نشده‌اید که معنای آن چیست. برای شروع باید بگوییم SSD عبارتی است که از سرواژه‌های کلمات Solid State Drive به معنای درایو سالید استیت مشتق شده است. احتمالا با فلش مموری‌ها آشنایی دارید، خوب اگر بخواهیم ساده‌تر بگوییم درایو‌های SSD نوع بزرگ‌تر و البته پیچیده‌تری از این مموری‌ها هستند.

همچون فلش مموری‌ها، هیچیک از بخش‌های سازنده این درایوها قابل جداشدن یا حرکت نمی‌باشد. در عوض، اطلاعات روی تعدادی میکروچیپ ذخیره می‌شود. از طرف دیگر باید بدانید که در هارد درایوها از نوعی بازوی مکانیکی با سری خواندن و نوشتن داده استفاده شده است که به دور خود می‌چرخد و اطلاعات را از محل دقیق آن روی صفحه ذخیره‌سازی می‌خواند و در واقع همین وجه تمایز درایوهای SSD است که باعث افزایش سرعت این آنها در مقایسه با انواع HDD می‌شود. برای درک بهتر این اختلاف سرعت، بگذارید از یک مثال تشبیهی استفاده نمایید. تصور نمایید به اطلاعات موجود در یک کتاب نیاز دارید. حال اگر لازم باشد که به آن سوی اتاق بروید و کتاب را بردارید دستیابی به این اطلاعات سرعت بیشتری دارد یا اینکه کتاب مقابل چشمانتان گشوده باشد؟ اختلاف سرعت این دو درایو هم به همین صورت است. به بیان دیگر در هاردهای HDD به زحمت فیزیکی (حرکت مکانیکی) بیشتری برای دستیابی به اطلاعات نیاز است.

در SSDهای معمولی از نوعی فناوری موسوم به فلش مموری مبتنی بر ناند (NAND-based) استفاده می‌شود. این فناوری نوعی مموری ایستا یا غیر فرار است. حال اگر میخواهید بدانید که مزیت مموری‌های غیرفرار چیست، باید بگوییم که با خاموش کردن هارد، اطلاعات ذخیره شده روی آن پاک نمی‌شوند که این نیز  مشخصه اصلی تمامی حافظه‌های پایدار است. در روزهای نخستی که هاردهای SSD وارد بازار شده بودند شایعاتی در این رابطه قوت گرفته بود که اطلاعات ذخیره شده روی این هاردها پس از چند سال پاک می‌شود. اما امروز بر همگان ثابت شده است که این مسأله حقیقت ندارد: به این معنا که کاربران می‌توانند به صورت مداون داده‌های خود را روی این درایوها ذخیره کرده و از آن استفاده نمایند بی‌آنکه دست کم برای مدت 200 یک بیت از اطلاعات یاد شده کاسته شود. به بیان دیگر، عمر ذخیره‌سازی داده یک SSD از عمر کاربران آن بیشتر خواهد بود!

هاردهای SSD فاقد بازوی مکانیکی برای خواندن و نوشتن داده‌ها هستند و در عوض از نوعی پردازنده داخلی ( یا بهتر بگوییم «مغز»)در آنها استفاده شده است که کنترلر نام دارد و عملیات‌های متعددی را برای خواند یا نوشتن داده‌ها انجام می‌دهد. این کنترلر عامل بسیار مهمی در تعیین سرعت SSD است. تصمیماتی که کنترلر در رابطه با نحوه ذخیره‌سازی، بازیابی، کَش یا پاکسازی داده‌ها می‌گیرد می‌تواند سرعت کلی درایو را مشخص نماید. در اینجا قصد نداریم وارد جزئیات وظایف مختلف این بخش نظیر تصحیح خطاها (error correction)، کَش کردن خواندن و نوشتن، رمزنگاری و غیره شویم. با این حال، اگر بخواهیم کمی در این رابطه دقیق‌تر صحبت کنیم باید بگوییم، فناوری کنترلر همان مشخصه‌ای است که یک SSD بسیار خوب را از نوع معمولی آن جدا می‌کند. کنترلر SandForce SATA 3.0 نمونه‌ای از یک کنترلر بسیار سریع امروزی است که سرعت خواند و نوشتن آن برابر با 550 مگابایت بر ثانیه است.
در نهایت، ممکن است بخواهید بدانید که یک SSD چه شکلی دارد و اینکه چگونه می‌توان آن را تعویض نمود. در عکس‌های زیر پشت و روی یک SSD معمولی 2/5 اینچی را مشاهده می‌کنید. بدنه این هاردها معمولا از جنس پلاستیک یا فلز است و بیشتر شبیه به باتری به نظر می‌رسد. استاندارد ارتباطی این هاردها از نوع SATA است و ابعاد آنها نیز معمولا 1/8، 2/5 یا 3/5 اینچ است. مدل‌های کوچک‌تر این محصول هم موجود می‌باشد که mini-SATA نام دارد و در داخل اسلات  mini-PCI Express لپ‌تاپ‌ها جای می‌گیرند.

HDD چیست؟
درایوهای دیسک سخت یا همان HDD سال‌هاست که وارد بازار شده است. این فناوری در اصل توسط متخصصین IBM در سال 1956 میلادی وارد بازار شد و تقریبا 60 سال قدمت دارد. در این هاردها از خاصیت مغناطیسی برای ذخیره‌سازی داده روی یک صفحه گردان استفاده می‌شود. یک سری خواندن و نوشتن روی صفحه در حرکت است و عمل خواندن و نوشتن داده‌ها را انجام می‌دهد. هرچه این صفحه سریع‌تر بچرخد، عملکرد HDD نیز سریع‌تر خواهد بود. درایو لپ‌تاپ‌های امروزی سرعتی برابر با 5400 دور بر دقیقه یا 7200 دور بر دقیقه دارد، هرچند در برخی از این درایوها که به سرور وابسته می‌باشند این سرعت به 15000 دور بر دقیقه هم می‌رسد.

مهم‌ترین مزیت درایوهای HDD آن است که می‌توانند حجم بالایی از داده را با هزینه کم‌تر ذخیره نمایند. این روزها دیگر ظرفیت ذخیره‌سازی یک ترابایت داده برای لپ‌تاپ‌ها رقم بالایی محسوب نمی‌شود و جالب آنجاست که این رقم روز به روز هم بالاتر می‌رود. هزینه ذخیره‌سازی داده روی این درایوها بابت هر گیگابایت برابر با 0/075 دلار است که این رقم در مقایسه با SSDها (یک دلار بابت هر گیگابایت) فوق‌العاده است. به طور خلاصه اگر به دنبال فضای ذخیره‌سازی بیشتر با هزینه پایین‌تر هستید این هاردها بهترین انتخاب برای شما خواهند بود.
از نظر ظاهر هم باید بگوییم که HDDها از بیرون کاملا شبیه به SSDها هستند و در آنها عمدتاً از رابط SATA استفاده می‌شود. هاردهایی که معمولا در لپ‌تاپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولا 2/5 اینچی هستند و در سیستم‌های دسکتاپ نیز از انواع 3/5 اینچی استفاده می‌شود و طبیعتاً هرچه ابعاد این هاردها بیشتر می‌شود ظرفیت ذخیره‌سازی آنها نیز افزایش بیشتری می‌یابد. جالب است بدانید که برخی از هاردهای دسکتاپ می‌تواند تا 4 ترابایت داده را در خود ذخیره نمایند! تصویر زیر نمایی است از داخل و بیرون یک HDD.

همانگونه که گفته شد قیمت هاردهای HDD به مراتب پایین‌تر از انواع SSD است، با این حال اگر علاقمند به فناوری‌های جدید هستید و سرعت بالای خواندن و نوشتن بیشتر به کارتان می‌آید آنگاه پیشنهاد ما به شما درایوهای SSD است. آنچه مسلم است عاقبت SSD جایگزین HDD می‌شود و به عنوان مکانیزم ذخیره‌سازی استاندارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.